گفتگو با ساسان توكلي فارساني
كار حرفه‌اي را از چه زماني شروع كرديد؟
من كار تصويري و تصويرسازي را پيش از انقلاب و در سيزده، چهارده سالگي شروع كردم. ضمن اين كه هرگز استاد يا معلمي نداشتم و اين كار را تجربي آموختم. به اين كار علاقه زيادي داشتم.
منبع الهام شما چه چيزهايي بود؟
تيتراژ در ايران سابقه طولاني ندارد. بنابراين بيشتر از روي تيتراژ فيلم‌هاي خارجي قديم الهام مي‌گرفتم. ضمن اين كه عكس و عكاسي هم4 4در اين زمينه به من خيلي كمك كرد.
اين كار تا چه حد حس هنري‌تان را ارضا مي‌كند؟
به هر حال با كارهاي هنري خيلي راحت مي‌توانم خودم را از نظر روحي تخليه كنم و كارهايي را كه دوست دارم انجام دهم؛ مثل مستندسازي، گرفتن عكس، تصويرسازي و ...
پس كار مستند هم كرده‌ايد؟
بله. در چند كار با آقاي كيارستمي همكاري داشتم كه آخرينش مستند فرش بود.
به نظرتان تيتراژ چه تاثيري در معرفي و ساختار يك كار تلويزيوني دارد؟
نقش مهمي دارد. به نظر من تيتراژ شناسنامه كار به شمار مي‌آيد. چون اسامي سازندگان يك كار در تيتراژ نوشته و پخش مي‌شود. ضمن اين كه عقيده دارم تيتراژ به نوعي يك اثر مستقل است.
در ساخت تيتراژ چه چيزي در اولويت قرار دارد؟
موسيقي. در واقع موسيقي حرف اول را در ساخت يك تيتراژ مي‌زند. به نظرم موسيقي بايد جان داشته باشد؛ مثل موسيقي تيتراژ سريال آخرين گناه كه ريتم تندي داشت.
براي انتخاب يك كار چقدر به فيلمنامه آن اهميت مي‌دهيد؟
طبيعتا برايم مهم است. ولي متاسفانه وقت نمي‌شود كل فيلمنامه را بخوانم و بيشتر با تهيه‌كننده‌ها در ارتباط هستم. آنها بخشي از كار را نشانم مي‌دهند و بعد با استفاده از عكس‌هاي سريال، شروع به كار مي‌كنم.
ساخت يك تيتراژ معمولا چقدر زمان مي‌برد؟
بستگي به نوع كار دارد. مثلا تيتراژ سريال ريحانه (سيروس مقدم) نزديك به يك ماه طول كشيد، چون كار سختي بود. ولي تيتراژ آخرين گناه تنها 2 روز طول كشيد.
تيتراژ سريال در چشم باد خيلي خاص است و به نظر مي‌آيد كار سختي بوده است. در مورد اين كار برايمان بگوييد؟
از آنجايي كه اين سريال يك سريال تاريخي و خاص بود، دوست داشتم تيتراژ آن در شأن كار باشد. بنابراين طراحي آن را شروع كردم. اگر چه وقت زيادي هم نداشتم. مخصوصا اين كه بايد انگشتر و مهر را هم طراحي مي‌كردم. تيتراژ در چشم باد، سيال است چون اسامي آن بسيار در حال تغيير هستند.
آيا بازيگران نسبت به قرار گرفتن اسم‌هايشان در تيتراژ حساس هستند يا خير؟
بسيار زياد، اما من حرفشان را گوش نمي‌كنم. چون من با تهيه‌كننده طرف هستم. اما شاهد درگيري‌شان با هم بوده‌ام.
آقاي توكلي به كارگرداني هم فكر كرده‌ايد؟
بله. احتمال دارد امسال كارهايي انجام بدهم. يك فيلم مستند داستاني دارم و يك فيلم موزيكال. قصد دارم تله فيلم هم بسازم.
از بين كارهايي كه تا به حال ساخته‌ايد، كدام‌يك را بيشتر دوست داريد؟
معمولا كارهاي آخر دوست‌داشتني‌‌تر و بهتر هستند. بنابراين من در چشم باد و شمس‌العماره را بيشتر دوست دارم.
اين كه گاهي قصه سريال را به نوعي در تيتراژ آن‌اثر مي‌بينيم خوب است يا نه؟
اصطلاحا در اين حالت مي‌گويند قصه لو رفته است و من اصلا اين شيوه را نمي‌پسندم، چون هيجان پيگيري كار را از بين مي‌برد.
سهم عكس در طراحي يك تيتراژ چقدر است؟
قطعا خيلي. حتي مي‌توانم بگويم رابطه مستقيم دارد.
دركدام كارتان از عكس بيشتر استفاده كرده‌ايد؟
در تيتراژ فيلم قرمز و مجموعه خودرو تهران 11.
آيا در ساخت تيتراژ نياز به تغيير داريم يا خير؟
بله، صددرصد. بايد نگاه سازندگان تغيير كند تا پخته‌تر شود. از رنگ و تصوير گرفته تا اندازه و نوع حروف اسامي.
تيتراژ فيلم سينمايي چقدر با كار تلويزيوني متفاوت است؟
خيلي. بزرگ‌ترين تفاوت آن در كادرهايشان است. تيتراژ در سينما به مراتب كوتاه‌تر از تلويزيون است و ساده‌تر هم هست. ضمنا از نظر ريتم، در سينما ريتم كار تندتر و حركت زيادتر است.
در چه بخشي از ساخت يك تيتراژ حساسيت بيشتري نشان مي‌دهيد؟
فيلمبرداري، مونتاژ و آهنگي كه روي آن گذاشته خواهد شد، چون اينها مكمل يك كار خوب هستند.
فكر مي‌كنيد بتوانيد ردپاي خاصي در ساخت تيتراژ از خود به جاي بگذاريد؟
نمي‌دانم. سوال سختي پرسيديد. اول از همه بايد بگويم كه تيتراژ يك عنصر تازه در آثار سينمايي و تلويزيوني ما محسوب مي‌شود و با آمدن فيلم‌هاي آمريكايي و خارجي، تيتراژ در ايران هم شكل گرفت. من تا آنجايي كه در توانم بود سعي كردم آثار متفاوتي در اين زمينه از خود به جاي بگذارم. اميدوارم بتوانم روزي به كارهايي كه انجام داده‌ام افتخار كنم.
كارهاي بعدي شما؟
احتمالا تيتراژ سريال سال‌هاي مشروطه به كارگرداني محمدرضا ورزي را خواهم ساخت.
تا چه زماني اين كار را ادامه خواهيد داد؟
تا زماني كه در توانم باشد.
این وبلاگ راه اندازی شد برای کسانی که علاقه به تئاتر و بازیگری و نویسندگی دارن ولی نمی دونن که از کجا و به چه کلاسهایی برن یا امکان رفتمن به کلاسها رو ندارن بتونن اطلاعات کمی از این وبلاگ به دست بیارن واگر کسی از مطلبی خوشش اومد در مورد اون نظر بده مرسی از بازدیدتون راستی این وبلاگ هردو روز یک بار ساعت 12شب به روز خواهدشد