آنسوِی شب بازیگری

اولین برنامه زنده «هفت» در سال جدید، جمعه شب در ساعت 23:15 پخش شد. در ابتدای برنامه فریدون جیرانی ضمن تشکر از شبکه های تلویزیونی که در ایام نوروز نمونه های خوبی از فیلم های سینمای جهان را(فیلم هایی مثل «شبح نوبسنده،» «تلقین»، «شاتر آیلند»، «مرد تاریکی» و ...) انتخاب و پخش کردند، اعلام کرد که از هفته آینده با حضور حسن حسینی در قسمتی از برنامه به تعریف ژانرهای مختلف سینمایی پرداخته خواهد شد.

مهم ترین خبری که در بخش اخبار هفته «هفت» مطرح شد، خبر ساخت کاخ جشنواره و همچنین دیدار اهالی سینما با وزیر ارشاد بود، که در این دیدار حسینی وعده داد امسال از ساخت فیلم های نامناسب جلوگیری به عمل خواهد آمد.

به مناسبت سالگرد شهادت سید مرتضی آوینی (19 فروردین 1372)، اولین مبحث این برنامۀ «هفت» پیرامون سابقه فرهنگی-هنری شهید آوینی و تحلیل نگرش او به سینما با حضور مسعود فراستی، منتقد برنامه شکل گرفت.

مسعود فراستی که چند جلسه ای از برنامه «هفت» کنار گذاشته شده بود، در بازگشت مجدد به این برنامه ضمن ابراز خرسندی از تماس ها و پیامک های مردمی، از همه علاقه مندان به نقد سینمایی تشکر کرد. وی گفت: نگاه آوینی به فرهنگ و هنر مستقل از جریان های سیاسی بوده است. همچنین یکی از پرچمداران علیه سینمای گلخانه ای و فیلم های جشنواره ای شهید آوینی بود. به گفته فراستی، آوینی طرفدار سینمای پرمخاطب بود و نیز طرفدار فیلم هایی با هویت ملی و به خصوص فیلم های جنگی. آوینی مخالف با اصلاح "سینمای اسلامی" بود و در مقابل به "سینمای ملی" اعتقاد داشت.

در ادامه، با پخش قسمت هایی از «هشت» در جنگ نوروزی «خنده بازار»(هشت نقدی طنژآمیز بر برنامه هفت بود) فراستی و جیرانی در عمل نشان دادند که طرفدار نقد هستند و ابایی ندارند که خودشان و برنامه شان نیز مورد نقد قرار گیرند. در این باره فراستی گفت: طنز کار خوب بود، فیزیک بازیگران مناسب بود و شباهت ها و شبیه سازی های خوبی صورت گرفته بود، اما در عین حال متن کار ضعیف بود و روندی محافظه کارانه پیش گرفته بود که چندان درخور توجه نبود.

اما بخش فیلم این هفته «هفت» به نقد و بررسی آخرین ساخته مسعود ده نمکی، «اخراجی ها 3» اختصاص داشت، که با حضور نویسنده و کارگردان این فیلم برگزار شد.  ده نمکی فیلمش را کمدی سیاسی ای دانست که خط ملودرام نیز دارد. جیرانی در این باره گفت این اولین کمدی هجو سیاسی در تاریخ سینمای ایران است. فراستی در ابتدای بحث، مخالفت خود را با هرگونه جریان سازی و قطب بندی سینما، اپوزیسیون-پوزیسیون اعلام کرده، قاچاق و پخش غیر مجاز فیلم را محکوم کرد. وی گفت برای نقد فیلم نباید فیلمساز به فیلم الصاق شود و باید تا حد امکان فیلم را مستقل از فیلمساز ببینیم و نقد کنیم. فراستی در ابتدای نقد فیلم گفت: «اخراجی ها3» فیلم شلوغی ست که حرف فیلمساز در این شلوغی گم می شود. ده نمکی در پاسخ بیان کرد که این شلوغی تعمدی است، چرا که مخاطب باید در هر سکانس با شگفتی مواجه شود تا جریان فیلم را که تنها در یک روز اتفاق می افتد تا پایان دنبال کند. همچنین بخشی از این شلوغی به این دلیل است که این آخرین قسمت از سه گانه «اخراجی ها» بود و نمی توانستم حرفی را نگفته باقی بگذارم.

فراستی در باره فیلمنامه اثر گفت: دو قسمت قبلی از این حیث جلوتر بودند و برخلاف «اخراجی ها 1» که آدم ها از دل قصه بیرون می آمدند، این بار چنین نیست.

گزارش مردمی این فیلم نشان داد که مخاطبین این اثر، دو برداشت کاملاٌ متضاد از فیلم داشته اند. عده ای فیلم را دوست دارند و معتقدند بیانگر حقیقت های جنگ و واقعیت های روز جامعه است، اما در مقابل عده ای وجود دارند که فکر می کنند فیلم حقیقت های جنگ را مورد تمسخر قرار داده و وجهه رزمندگان جنگ را خدشه دار کرده است.

در ادامه بحث، ده نمکی از مخاطبین فیلمش خواست که در «اخراجی ها 3» بدنبال مفاهیم باشند. وی در این باره گفت: برخی افراد تمایل دارند که مصادیق شخصیت های فیلم را جستجو کنند، در صورتی که هدف فیلم بیان مفاهیم بوده است؛ اگر کسی ضمن تماشای فیلم بدنبال مصادیق باشد، قصه را گم خواهد کرد.

در این بخش، از نحوه توزیع اکران فیلم ها در شهرستان ها حاشیه ای پخش شد. توزیع اکرانی که اعتراض ها و حرف و حدیث های زیادی را در پی داشت. دو فیلم «جدایی نادر از سیمین» و «اخراجی ها 3» در 43 شهر 80 سالن(جدایی نادر از سیمین 14 شهر و 20 سالن، اخراجی ها3 42 شهر و 60 سالن) به خود اختصاص داده اند، در حالی که سه فیلم دیگر اکران نوروز در 18 شهر تنها 23 سالن در اختیار دارند. فریدون جیرانی در این باره گفت: عرضه و تقاضا در سینمای ایران طبیعی نیست و درباره توزیع ناعادلانه اکران، اعتراض به شورای صنفی نمایش وارد است و باید تمهیداتی را می اندیشیدند که در حق فیلم های دیگر ظلم نشود.

در پایان نقد فیلم، فراستی ابراز کرد که: "باید به سازنده «اخراجی ها 3» هشدار داد. هشدار بدلیل نگاهی ضدمردمی است که در بخش هایی از فیلم دیده می شود. وی با اشاره به دیالوگی از جواد هاشمی در فیلم گفت: این دیالوگ توهین آمیز بوده و نگاه ضدمردمی فیلم بسیار خطرناک است".

مسعود ده نمکی نیز در پایان صحبت هایش گفت: "مردم جزئی از معادلات دموکراسی هستند. یکی از اهداف «اخراجی ها 3» نقد رفتار مردم و خود ما که از مردمیم، است. برای حرف سیاسی زدن نمی توان اضلاع مختلف این نگاه(رسانه ها، مردم، تلویزیون، ...) را نادیده گرفت. «اخراجی ها» مدافع مردم است".

جدول فروش فیلم ها از چهارشنبه 25 اسفند تا 5 شنبه 18 فروردین، ارائه شده در «هفت»
 

فروش کل	تعداد مخاطب شهرستان	فروش شهرستان	تعداد مخاطب تهران	فروش تهران
3,100,000,000		1,700,000,000	400,000	1,400,000,000	اخراجی ها 3
1,600,000,000	250,000	500,000,000	315,000	1,100,000,000	جدایی نادر از سیمین
270,000,000		40,000,000	65,000	230,000,000	یکی از ما دو نفر
215,000,000	28,000	55,000,000	46,000	160,000,000	سه درجه تب
120,000,000	13,000	25,000,000	27,000	95,000,000	زنها شگفت انگیزند

 
«اخراجی ها» در تهران 30 سالن و در شهرستان ها 60 سالن در اختیار دارد.
سهم «جدایی نادر از سیمین» در تهران 23 سالن و در شهرستان ها 20 سالن است.

 

بخش پایانی برنامه به گزارشی درباره دستمزد بازیگران اختصاص یافت. مهمانان این بخش علی معلم، تهیه کننده سینما و محمدرضا شریفی نیا بازیگر، تهیه کننده و بازیگردان سینما بودند.

جیرانی بحث را چنین آغاز کرد که شرایط موجود، شرایط طبیعی عرضه و تقاضا نیست. بازیگری وجود دارد که با اینکه فیلم یا فیلم هایش نمی فروشد بازهم دستمزد خود را بالا می برد.

معلم دراین باره گفت: چون دید صنعتی به سینما نداریم، وضعیت به این شکل رقم خورده است. در سراسر دنیا به غیر از سینمای آمریکا که سینمای جهانی ست و چند نمونه معدود از بازیگران سینمای هندوستان، سوپراستار به معنی واقعی وجود ندارد. سوپراستار یعنی کسی که نامش بر روی پوستر فیلم در هر جای دنیا باعث افزایش فروش فیلم شود. بازیگران ما در حالی طلب دستمزدهای آنچنانی می کنند که اسم آنها حتی در ترکیه هم به فروش فیلم کمکی نمی کند. در واقع، قواعد مشخصی از فروش فیلم به بازیگری اختصاص می یابد.

شریفی نیا بیان کرد: بخش اعظمی از آماری که داده می شود درست نیست، برخی شایعه است و برخی هم بلوفی است در راستای بالابردن سطح افراد در سینما.

در مورد فروش فیلم ها شریفی نیا گفت: شاید بعضی از مردم ندانند که از کل فروش فیلم ها 50% بین سینماداران توزیع می شود. از نیمه باقی مانده 10% سهم پخش کننده فیلم است، مالیات باید پرداخت شود، هزینه های تبلیغات که کلاً بر عهده تهیه کننده است و ... در آخر چیزی حدود 32% از فروش فیلم به تهیه کننده می رسد.

معلم ضمن تأیید این گفته اعلام کرد از فیلم های سال گذشته 4 یا 5 فیلم بودند که سود دهی مناسب داشتند و سایر فیلم ها حتی در نمایش خانگی هم نتوانستند به هزینه های خود برسند. وی کمبود سالن سینما را یکی از اصلی ترین مشکلات سینما و از علل بالا رفتن بی رویه دستمزد برخی بازیگران دانست؛ چرا که در مواردی، سینماداران تنها فیلم هایی را نمایش می دهند که "چهره" داشته باشد و این امر توقع بعضی بازیگران را بالا برده است.

درپایان معلم اشاره ای کوتاه به بازیگران تئاتر و توجه به آنان داشت. فریدون جیرانی هم در ادامه این صحبت، از بازیگران شایسته سريال «پایتخت» یاد کرد و برنامه را به پایان رسانید.